Меню Закрыть

Аудиовизуальный фонд исчезающих языков

Эвены и их язык

19 22 32 16 34 27 23 25 28 29 30 31 17

Якутия

Тундренные юкагиры

30

Якутия



Верхнеколымский район

 



Видео запись Слепцова Ульяна Николаевна



Би гэрбэву Слепцова Ульяна Николаевна. Элэтту балдыча бэй биhэм, тысяча девятьсот пятьдесят второй год (1952 год). Оленевод. Дьалбу оролдула улэлэриттэн. Би эмиэ оролдула. Иланмиар д’апкан анӈанив улэлэрив. Һурɵлбу бисэ. Наталья Викторовна тик учутал, гургэвчин тала школала. Мая тик ноӈон тэгэлэ бисни. Наталья Викторовна hурэлни эмиэ бисэ, Якутскайла коратла бисэ тикɵ, уɵрэннэ. Кɵчукэн hуту элэ бисни эмиэ. Тик балыhала гургэвчин. Би бɵйдьи тикэл эhэм гургэвчир, тик пенсийэлэй тэгэттэм. Би илан hутэлкэн бисэм, аhил. Йав укчэнд’им? Нимкам эhым hар.

Утайала би экму бисни Анна Иннокентьевна, Семен Иннокентьевич. Тиэк ноӈортон гургэвчир, оролдула бис. Тиэк эмиэ hɵрɵннэву тала. Ɵмɵтту hɵллэтчип стадала. Би hоч гэлэрэм оролтики hɵрдэй. Нэлкэ айе.Тиэк’экэн hо ай бид’ин. Тиэк тугуннэтын орол. Тала hɵрɵннэву. Эн’му биhин. Эн’му эмиэ оролдула минн’ун hɵллэттин. Акму элэ бисни. Ноӈон эмиэ оролдула hɵллэттин, гургэвчирин. Наталья Викторовна куӈа биӈсий эмиэ оролдула минн’ун ɵмэтту гургэвчиврэн. Куӈа биӈсий. Акму тик бисни, эн’му ачча, аччорин. Эрэк тɵр бɵйэлн’и, эвэhэл. Эн’му эвэн, амму –н’оха. Эн’му эвэдыт аич hарин. Мэлэ hэд’эврэрым, бɵйд’и нɵккэрэрым. Уонна йав укчэнд’им. Утайала бими, тала hɵрчэ бими, тала эливун эвэhэл. Экму, акму бис двоюроднай. Ноӈортон дьэ эвэдыт hаро. Ноӈортон дьэ укчэннэттэ. Уонна йав укчэнд’им? Йавутта укчэнэку-дэ ачча. Тик мут элэ hадун эвэдыт тɵрэвэттэп, укчэннɵттэп. Так-то ньокадич hурэлбу н’охадил. Би куӈа биӈсий эвэдыт тɵрэгрэрэм. Тик дьэ элэкэс эвэдыт тɵрэвэттэм.

Уйамкан тик элэ hоччо ачча. Аччал очал. Бэйчивэттып. Амтыграрып. Стадала эрэв анӈанив hɵллɵтми амтырив. Стадала hɵллэттив. Һилтыван hо ай, hакынни айа, тиӈэнни айо, бэргэ, дилан айе. Дилчаман минду бɵвэттэ. Амтанни айа. Тик би слетлэ нэктэйи ирэв-тарав оролду тик hаӈанд’им, инӈаргытын, билгалытан чорандула. 1-2 апреля слет од’ин. Тала иссуку ай бимчы. Муттулэ акнилбу, нɵӈулбу. Миан hурэлкэн биhин. Н’уӈэн эрэ эмэптэп. Николашка аччорин, Проня. Тик элэ д’апкын бичэл бид’ип. Тунӈын аhи, д’ур hуркэн. Тик акмы илан hутэлкэн. Һагдынид’и hутылкэн орин. Һан болла hуту hутылбэн карыясчиддып, ноӈон болла бɵйд’и hутчэлби. Илан hуркэн. Тик элэ гɵвэттын: «Дɵссɵ аhи куӈа бичэ биhэкэн ай бимчы», -гɵвэттэн. Бɵйд’ир-дэ hадатан. Уонна яв укчэнд’им?

Упэву эрэгэр ирэв-тарав укчэнгырэн. Бутумэн омӈыча биhэм. Икэгрэн. Акулина Петровна ɵтэл аччорин. Орондула бɵйд’и Утайала тэгэтникэн мину алаткаран, ок-та улдэв умуд’ин, hилтав. Тар умуруку ɵрɵлдэврэн. «Айы-ке»,-гɵвэттэн. Куӈа биӈсий эрэгэр ноӈон мину hɵлбɵткэрэн. Упэйи hɵрɵд’ɵлдэкэн hоӈгарарам. Тараком ошколала тараком уɵрэнэддуку-дэ ноӈон hɵрувэттын. Тик д’апкын клаhолкан биhэм. Тараӈи-да арын бутэррив. Һаӈангарарым. Тик унтав, ирэв-тарав hаӈаннаттам. Эрбэчэн унтыв. Тик бɵйɵл бутунд’ур минтики эммэттэ. Һаӈанни-да бɵй тик ачча. Һаӈанни бɵй ɵтэл hойал биhитэн. Тик бэй бутунд’ур аччорин. Тик Утайала биhып. Леханова Оксана ноӈон ɵтэл эсни hаӈангарар, таров hɵпкуттив. Тик бутумэн hаӈанни эмиэ. Ноӈон ӈэн. Аич hаӈандылбу бɵйэлбу эрэк ӈэнэл гɵвэттэ. Би акму Сеньэкэ эмиэ hиркам, ирэв-тарав он, уйамкам диллан эррɵчим, орон диллан овран. Тик ӈалу эӈсин гɵвэттэн. Эсни йав-да нэкрэ, орондулаккан. Орол ɵтэл hойал биhитын. Айы-ке биврэн. Мут сдалат 1600.



Авторизация
*
*
Генерация пароля